सतत विकास के लिए सहकारी समितियों की भूमिका अहम : प्रो. कुहाड़

जागरणसंवाददाता,महेंद्रगढ़:सततविकास(सस्टेनेबलडेवलपमेंट)केलिएसहकारीसमितियोंकीभूमिकाबेहदअहमहै।हमअपनीआनेवालीपीढि़योंकोविरासतमेंक्यादेकरजारहेहैं,इसपरआजमंथनबेहदजरूरीहै।यहशब्दहरियाणाकेंद्रीयविश्वविद्यालयमहेंद्रगढ़केकुलपतिप्रो.आरसीकुहाड़नेविश्वविद्यालयमेंसहकारिताकेमाध्यमसेसततविकासविषयपरआयोजितदोदिवसीयअंतरराष्ट्रीयसंगोष्ठीमेंअध्यक्षीयभाषणदेतेहुएकहे।इसअवसरपरमुख्यअतिथिकेरूपमेंकेआरमंगलमविश्वविद्यालयकेचांसलरवगुरुगो¨वद¨सहइंद्रप्रस्थविश्वविद्यालयकेपूर्वकुलपतिप्रो.केकेअग्रवालभीउपस्थितथे।

प्रो.कुहाड़नेकहाकिसततविकासकासबसेउम्दाउदाहरणप्रकृतिहै।इसेसमझनेकेलिएप्रकृतिकेजीवनचक्रकाअध्ययनकियाजासकताहै।उन्होंनेउम्मीदजताईकिइसदोदिवसीयअंतरराष्ट्रीयसम्मेलनमेंएकत्रितहुएविशेषज्ञोंवप्रतिभागियोंकेमाध्यमसेइसविषयपरगहराईसेचर्चाहोगीऔरयकीननहमकुछठोससुझावोंवनिर्णयोंपरपहुंचनेमेंसफलहोंगे।

इससेपूर्वमुख्यअतिथिप्रो.केकेअग्रवालनेविभिन्नउदाहरणोंकेमाध्यमसेसततविकासमेंसहकारिताकेमहत्वसेअवगतकराया।उन्होंनेबतायाकिविश्वविद्यालयव्यवस्थाभीसहकारिताकेमाध्यमसेजारीसततविकासकाएकउम्दाप्रमाणहै।उन्होंनेइसअवसरपरकहाकिहमेशासमस्याओंकासमाधानप्रयोगशालाओंमेंहीउपलब्धनहींहोताहै।इसकेलिएअपनेआसपासभीनजरघुमाए।

नेशनलकॉपरेटिवयूनियनऑफइंडिया(एनसीयूआई)केसहयोगसेआयोजितइसअंतरराष्ट्रीयसंगोष्ठीमेंएनसीयूआईकेमुख्यकार्यकारीएन.सत्यनारायणनेबतायाकिकिसतरहसेउनकीसंस्थासततविकासकीदिशामेंप्रयासरतहैऔरकरीबआठलाखसमितियोंकेसंचालनमेंसहयोगकररहीहै।इसीकड़ीमेंएएआरडीओकेडॉ.मनोजनरदेवनेसततविकासमेंसहकारिताकेमाध्यमसेविश्वभरमेंजारीप्रयासोंपरप्रकाशडालाऔरकहाकिअभीइसदिशामेंऔरमेहनतकीजरूरतहै।

नेपालसेआईंओमदेवीमल्लानेबतायाकिकिसतरहसेउनकेदेशमेंलोगसहकारिताकेमाध्यमसेसततविकासकीप्रक्रियामेंजुटेहैं।एनसीयूआईकेडॉ.गुलाब¨सहनेकहाकिभविष्यकीजरूरतोंकोदेखतेहुएजरूरीहैकिइसकेलिएगंभीरताकेसाथकामकियाजाए।पृथ्वीकेपासहरआमऔरखासकीजरूरतकेमुताबिकसंसाधनउपलब्धहैंबशर्तेकिउनकादोहनलालचकेबिनाजरूरतोंकोध्यानमेंरखकरकियाजाए।इसदोदिवसीयअंतरराष्ट्रीयसंगोष्ठीमेंनेपाल,स्पेन,मैक्सिको,भूटान,श्रीलंकासहितदेशभरसे120विशेषज्ञहिस्सालेरहेहैं।संगोष्ठीकीरूपरेखाडॉ.आनंदशर्मानेप्रस्तुतकीवमंचसंचालनडॉ.सुनीतातंवरनेकिया।उद्घाटनसत्रकेअंतमेंछात्रकल्याणअधिष्ठाताडॉ.बीर¨सहनेधन्यवादज्ञापनप्रस्तुतकिया।इसमौकेपरप्रो.रणवीर¨सहसहितविश्वविद्यालयकेशिक्षक,अधिकारी,विद्यार्थीवशोधार्थीभीउपस्थितरहे।